Open been (Clcus Cruris): wanneer slecht werkende aderen tot wonden leiden

Een open been, medisch aangeduid als ulcus cruris, is een chronische wond op het onderbeen die langzaam geneest of steeds terugkeert. Wat veel mensen niet weten, is dat deze wonden vaak een gevolg zijn van spataderen of andere vormen van veneuze insufficiëntie. Wanneer de bloedafvoer uit de benen niet goed functioneert, ontstaat er te veel druk in de aderen. Uiteindelijk tast dit de huid aan, wat kan leiden tot een langdurige wond.

Bij Vaatzorgkliniek behandelen we geen wonden zelf, maar zijn we gespecialiseerd in het aanpakken van de onderliggende oorzaak: de slecht functionerende aderen. Het behandelen van spataderen kan essentieel zijn om een open been te laten genezen – en om te voorkomen dat het terugkomt.

Wat is een open been?

Een open been is een wond op het onderbeen, meestal rond de enkel, die na zes weken nog niet genezen is. In de meeste gevallen wordt het veroorzaakt door een probleem met de aders in het been. De kleppen in deze aderen werken niet goed meer, waardoor het bloed niet efficiënt terugstroomt naar het hart. Dit leidt tot een ophoping van bloed, verhoogde druk in de vaten, en uiteindelijk schade aan de huid.

De medische term voor deze wond is ulcus cruris venosum – een veneuze zweer die een van de meest ernstige gevolgen is van onbehandelde veneuze insufficiëntie. In dit overzicht over veneuze insufficiëntie leggen we uit hoe deze aandoening ontstaat en hoe je het kunt herkennen.

Vroege symptomen van een open been

Een open been ontstaat niet plotseling. Vaak zijn er vooraf al duidelijke signalen, zeker bij mensen met spataderen. Let op de volgende tekenen:

• Zware of vermoeide benen, vooral aan het einde van de dag
  
• Zwelling rond de enkels
  
• Bruinige of rode verkleuringen van de huid
  
• Jeuk of eczeem-achtige uitslag
  
• Verdikte of verharde huid
  
• Een oppervlakkige wond die langzaam geneest of terugkeert
  

Zwelling is een van de eerste signalen van veneuze problemen. Meer daarover lees je in ons artikel over dikke voeten en enkels: oorzaken, behandelingen en tips.

Hoe ontstaan veneuze beenzweren?

De oorzaak van een open been ligt vaak in de bloedvaten: door een slechte werking van de aderkleppen blijft het bloed in de benen stilstaan. Dit verhoogt de druk in de aderen en de omliggende weefsels, waardoor er ontstekingen en zuurstoftekort ontstaan. Als de huid verzwakt raakt, kan zelfs een klein wondje uitgroeien tot een chronisch probleem.

De drukverhoging ontstaat meestal na jarenlang onbehandelde spataderen, maar ook eerdere bloedstolsels kunnen een rol spelen. In onze uitleg over het trombosebeen (diepe veneuze trombose) lees je hoe zo’n stolsel blijvende schade aan de bloedvaten kan veroorzaken.

Risicofactoren

Je loopt meer risico op een open been als je:

• Spataderen hebt
  
• Eerder een trombosebeen hebt gehad
  
• Weinig beweegt of lang stilzit/staat
  
• Overgewicht hebt
  
• Rookt
  
• Ouder bent
  
• Erfelijke aanleg hebt voor veneuze aandoeningen
  

Meestal ontstaat een open been bij mensen met een combinatie van bovengenoemde factoren. Hoe eerder de veneuze oorzaak wordt aangepakt, hoe kleiner het risico op een wond.

Behandeling van een open been

De behandeling van een open been is niet alleen gericht op de wond, maar juist op de oorzaak: het veneuze systeem.

Compressietherapie

Drukverbanden of medische compressiekousen zijn de eerste stap. Ze zorgen voor minder veneuze druk en bevorderen de terugstroom van bloed naar het hart.

Wondverzorging

De wond moet goed gereinigd en afgedekt worden, en beschermd tegen infecties. Hierbij is een gespecialiseerde wondverpleegkundige vaak betrokken.

Behandeling van spataderen

Om herhaling te voorkomen is het cruciaal om de spataderen zelf te behandelen. Bij Vaatzorgkliniek bieden we effectieve, minimaal invasieve methoden die de veneuze oorzaak aanpakken. Lees hoe je de bloedsomloop kunt ondersteunen in ons artikel over slechte doorbloeding in de benen.

Wat kun je zelf doen?

Goede zelfzorg maakt een groot verschil – zowel voor herstel als voor preventie:

• Draag dagelijks de voorgeschreven compressiekousen
  
• Blijf regelmatig in beweging – wandelen is ideaal
  
• Vermijd lang staan of zitten zonder beweging
  
• Leg de benen omhoog bij rust
  
• Zorg goed voor je huid en voorkom wondjes
  
• Meld nieuwe symptomen direct aan je arts
  

Wanneer moet je hulp zoeken?

Neem contact op met je huisarts of een gespecialiseerde kliniek als:

• Je een wond hebt die na twee weken niet kleiner wordt
  
• Er tekenen zijn van infectie: roodheid, pijn, pus, vieze geur
  
• Je eerder een open been hebt gehad
  
• Je spataderen hebt of tekenen van veneuze problemen
  

Bij Vaatzorgkliniek onderzoeken we of spataderen of veneuze insufficiëntie de oorzaak zijn van je klachten – en kunnen we de onderliggende veneuze problemen behandelen om genezing te ondersteunen en herhaling te voorkomen.