Berkentakjes: feiten, oorzaken en behandelingsmethoden

Berkentakjes, ook wel bekend als beenvaatjes of spinnenwebvaatjes, zijn kleine, verwijde bloedvaatjes die dicht onder het huidoppervlak liggen. Deze dunne vaatjes worden zichtbaar als fijne rode, blauwe of paarse lijntjes.

Hoewel berkentakjes vooral voorkomen op de benen (met name op de dijen en kuiten), kunnen ze ook op andere plekken van het lichaam verschijnen. Meestal in het gezicht, vooral rond de neus en wangen. Berkentakjes zien eruit als losse streepjes die in groepjes bij elkaar liggen of de vorm van een spinnenweb hebben. Daarom worden ze ook wel spinnenwebvaatjes genoemd.

Berkentakjes verschillen van spataderen door de volgende kenmerken:

• Grootte: berkentakjes zijn kleiner. Spataderen zijn meestal groter, gezwollen en kronkelig.
  ‍
• Diepte: berkentakjes liggen vlak onder het huidoppervlak, terwijl spataderen dieper liggen en daardoor meer opvallen.

Klachten: berkentakjes doen meestal geen pijn en vormen vooral een cosmetisch probleem, terwijl spataderen ongemak, zwelling en pijn kunnen veroorzaken.

Berkentakjes ontstaan voornamelijk doordat de wanden van kleine bloedvaten dicht onder het huidoppervlak slapper worden. Naarmate we ouder worden kunnen factoren zoals leeftijd, erfelijkheid en leefstijl de kleppen en wanden van deze bloedvaatjes verzwakken. Hierdoor hoopt het bloed zich op in de vaten. Wanneer de vaatwanden hun elasticiteit verliezen, zetten ze uit en worden ze zichtbaar als fijne lijntjes of webachtige structuren onder de huid. Het ontstaan van berkentakjes kan worden versneld door omstandigheden die de druk in de bloedvaten verhogen of de bloedstroom beïnvloeden. 

Simpelweg dragen de volgende factoren bij aan het ontstaan van berkentakjes:

• Erfelijkheid: als berkentakjes of spataderen in je familie voorkomen, heb je een grotere kans om ze zelf ook te krijgen.
  ‍
• Hormonale veranderingen: zwangerschap, de overgang en het gebruik van anticonceptie kunnen de wanden van bloedvaten beïnvloeden.
  ‍
• Blootstelling aan de zon: UV-straling kan de huid beschadigen en de bloedvaten verzwakken.
  ‍
• Langdurig staan of zitten: als je lang in dezelfde positie blijft, neemt de druk in de aderen toe. Deze verhoogde druk belast de vaatwanden, wat kan leiden tot het uitzetten en zichtbaar worden van kleine bloedvaten in de benen. 

Veel mensen vinden berkentakjes cosmetisch storend, vooral als ze goed zichtbaar zijn op de benen of in het gezicht. Ze zijn meestal onschuldig en pijnloos, maar toch kiezen veel mensen ervoor om ze met een behandeling te laten verwijderen.

Oorzaken van berkentakjes

1. Erfelijkheid

Erfelijkheid is een van de grootste risicofactoren voor het krijgen van berkentakjes. Heeft iemand in je familie last van berkentakjes of spataderen? Dan is de kans groot dat je ze ook krijgt. Dit komt doordat de aanleg voor kwetsbare bloedvaten en kleppen in de genen zit. Deze erfelijke factor bepaalt hoe stevig en elastisch de bloedvaten zijn. Zelfs met een gezonde leefstijl kun je berkentakjes krijgen.

2. Leefstijlfactoren

Ook leefstijl en overige factoren spelen een rol bij het ontstaan van berkentakjes, vooral op de benen. Hier zijn enkele belangrijke factoren:

• Overgewicht en gewichtstoename: extra lichaamsgewicht zet meer druk op de bloedvaten in de benen. Hierdoor kunnen de vaten uitrekken en berkentakjes ontstaan.
  ‍
• Zwangerschap: tijdens een zwangerschap neemt niet alleen het lichaamsgewicht toe, maar verandert ook de hormoonhuishouding en is er meer bloed in het lichaam aanwezig. Daarnaast ontstaat er door de groeiende baarmoeder druk op de bloedvaten. Na de bevalling verdwijnen sommige berkentakjes vanzelf, maar vaak blijft een deel zichtbaar.
  ‍
• Hormonale invloeden: Hormonale veranderingen kunnen de vaatwanden verzwakken, vooral in bepaalde situaties:some text
  ‍
  • Anticonceptie: de anticonceptiepil bevat oestrogeen en progesteron, bepaalde hormonen die de kans op verwijding van de bloedvaten vergroten, wat leidt tot de vorming van berkentakjes.
    ‍
  • De overgang: tijdens de menopauze zorgen hormonale schommelingen ervoor dat de elasticiteit van de vaten afneemt, waardoor de kans op berkentakjes toeneemt.

• Lang staan of zitten: berkentakjes kunnen ontstaan als je veel staat of juist veel zit. Dit zie je vaak bij bepaalde beroepen. Kappers, verpleegkundigen en winkelpersoneel staan bijvoorbeeld veel. Kantoormedewerkers en chauffeurs zitten juist lang. Bij beide groepen kan dit problemen geven. Door lang in dezelfde houding te blijven, stroomt het bloed in je benen minder goed terug naar je hart. Dit verhoogt de druk in je bloedvaten. Op den duur kunnen de vaten hierdoor verzwakken en zichtbaar worden.

3. Leeftijd en geslacht

• Geslacht: over het algemeen krijgen vrouwen vaker berkentakjes dan mannen. Dit komt vooral door hormonale invloeden. Denk aan de veranderingen tijdens de puberteit, zwangerschap en de overgang. Ook het gebruik van de anticonceptiepil speelt een rol. Onderzoek laat zien dat 55 tot 60 procent van de vrouwen berkentakjes krijgt. Bij mannen ligt dit percentage tussen de 30 en 40 procent.
  ‍
• Leeftijd: naarmate je ouder wordt, neemt de kans op berkentakjes toe. De elasticiteit van de vaten neemt af, waardoor ze sneller zichtbaar worden. Uit Brits onderzoek blijkt dat ongeveer 50% van de mensen boven de 50 jaar problemen krijgt met de bloedcirculatie in de benen. De zichtbaarheid van deze vaatjes neemt vaak toe na het 40ste levensjaar.

Samengevat: berkentakjes komen regelmatig voor en ontstaan door een combinatie van factoren zoals leeftijd, erfelijke aanleg en leefstijl. Hoewel ze meestal onschuldig zijn, kunnen ze als cosmetisch storend worden ervaren.

De kans op berkentakjes neemt toe naarmate je ouder wordt, en vrouwen hebben een grotere kans om ze te krijgen. Mensen met een beroep waarbij ze lang moeten staan of zitten, lopen ook een hoger risico.

Wat zijn de verschillen tussen berkentakjes en spataderen? 

Berkentakjes en spataderen zien er anders uit en geven ook andere klachten. Berkentakjes zijn kleine, dunne adertjes van 1 tot 3 mm dik. Ze lijken op fijne, gekleurde lijntjes net onder je huid en kunnen rood, blauw of paars zijn. Je ziet ze vaak op je benen, vooral op je dijen, kuiten en rond je enkels. Ook in het gezicht komen ze voor, bijvoorbeeld bij je neus en wangen. Meestal doen berkentakjes geen pijn en geven ze geen problemen. Toch vinden veel mensen ze storend en laten ze zich behandelen.

Spataderen daarentegen zijn groter en duidelijk zichtbaar. Ze zijn vaak meer dan 3 mm dik en zien eruit als kronkelige, gezwollen lijnen onder je huid. Spataderen kunnen blauw, paars of huidkleurig zijn. Ze komen vooral voor op je benen, met name in je kuiten en achter je knieën. Anders dan berkentakjes kunnen spataderen wel vervelende klachten geven. Denk aan pijn, een zwaar gevoel in je benen, zwelling en soms zelfs jeuk of kramp. In ernstige gevallen kunnen er zelfs huidzweren of bloedstolsels ontstaan. In dat geval is medische behandeling noodzakelijk.

Waar de behandeling van berkentakjes vooral gericht is op het optimaliseren van de huid, vraagt de behandeling van spataderen soms om intensievere medische ingrepen. Voor berkentakjes wordt vaak sclerotherapie of lasertherapie gebruikt om ze tegen te gaan. Spataderen daarentegen vereisen vaak intensievere behandelingen: EVLT (endoveneuze lasertherapie), een RFA-behandeling (radiofrequente ablatie) of het operatief verwijderen van de ader om zowel de cosmetische als de onderliggende medische problemen aan te pakken.

De Vaatzorgkliniek is een expert op het gebied van berkentakjes en spataderen. Onze ervaren artsen maken gebruik van de nieuwste behandelmethoden, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. 
Wil je meer weten over hoe we je kunnen helpen? Lees dan meer over onze aanpak.

Mogelijke behandelingen voor berkentakjes

Bij de Vaatzorgkliniek hebben we veel ervaring met het behandelen van berkentakjes. We bieden verschillende effectieve behandelmethoden aan, afgestemd op je persoonlijke situatie.

Diagnose

De diagnose van berkentakjes bepalen we meestal door de huid goed te bekijken. Speciale apparatuur is niet nodig – de arts kan de adertjes met het blote oog zien. 

Micro-sclerotherapie

Voor de behandeling van berkentakjes op de benen gebruiken we micro-sclerotherapie. Bij micro-sclerotherapie richten we ons specifiek op kleine, gesprongen haarvaatjes of adertjes in de benen. Hierbij wordt met een dunne naald een vloeistof in de vaatjes geïnjecteerd, wat ervoor zorgt dat ze worden afgesloten en vervolgens door het lichaam worden opgeruimd. Deze methode is vooral geschikt voor kleine en oppervlakkige vaatjes.

De resultaten zijn meestal na een paar weken zichtbaar, maar soms zijn er 1 tot 3 behandelingen nodig, afhankelijk van de grootte en het aantal vaatjes. Een behandeling duurt ongeveer 60 minuten. Na de behandeling kun je meteen je dagelijkse activiteiten weer oppakken, zoals werken of sporten.

Sclerotherapie

Sclerotherapie, ook wel schuimtherapie of sclerose genoemd, is een andere effectieve behandeling voor berkentakjes. Hier wordt een speciale vloeistof of schuim in de ader gespoten, wat de binnenkant van de ader irriteert. Hierdoor klapt de ader dicht en verdwijnt deze geleidelijk. Sclerotherapie is vaak effectiever voor de wat grotere, dieper liggende spataderen. 

‍Laserbehandeling

Lasertherapie wordt voornamelijk ingezet voor fijnere vaatjes in het gezicht, zoals rond de neus of op de wangen. Toch kiezen we bij de Vaatzorgkliniek meestal voor micro-sclerotherapie, omdat dit optimaal resultaat geeft. 

De kosten van de behandeling van beenvaatjes hangen af van de situatie. Tijdens een consult met een van onze vaatchirurgen krijg je een op maat gemaakt behandelplan en een duidelijke prijsopgave.

Tips om beenvaatjes te voorkomen

Leefstijl

Hoewel je het ontstaan van beenvaatjes niet altijd kunt voorkomen, zijn er wel verschillende dingen die je kunt doen om de kans erop te verkleinen.

1. Een gezond gewicht behouden

Een gezond gewicht is belangrijk voor het verminderen van druk op de aderen in je benen.

• Volg een dieet rijk aan vezels, vitaminen en mineralen. Kies voor volkorenproducten, groenten en fruit, en voeg regelmatig noten en peulvruchten toe aan je maaltijden.
• Beperk de inname van zout en verzadigde vetten. Gebruik minder zout bij het koken en kies voor producten met weinig zout. Verminder ook vette snacks en kies vaker voor magere vleessoorten en zuivel. 

2. Beweeg regelmatig

Lichaamsbeweging verbetert de bloedsomloop en versterkt de beenspieren.

• Streef naar minimaal 30 minuten matige beweging per dag.
• Kies voor activiteiten als wandelen, zwemmen of fietsen. Dit zijn activiteiten die je beenspieren stimuleren en bevorderen een gezonde bloedsomloop.

3. Vermijd langdurig staan of zitten

Veel stilzitten kan de druk in je aderen verhogen. Wanneer je beweegt, helpen je spieren om het bloed omhoog te pompen, terug naar je hart. Maar als je stilzit of stilstaat, moeten je aderen extra hard werken om het bloed omhoog te krijgen. Dit kan ervoor zorgen dat er meer druk ontstaat op de bloedvaten in je benen.

• Wissel regelmatig van houding, bij voorkeur elke 30 minuten.
• Gebruik een stabureau of een verhoogd werkoppervlak als je veel zittend werk doet.
• Doe regelmatig enkeloefeningen of kuitspieroefeningen tijdens het zitten.

Feiten vs. fabels: wat je moet weten over berkentakjes

Er bestaan veel misverstanden over berkentakjes.

Fabel:
Berkentakjes zijn volledig te voorkomen.

Feit:
Helaas is dat niet helemaal waar. Je kunt de kans op berkentakjes verkleinen door een gezonde leefstijl aan te houden, maar volledig voorkomen is niet mogelijk. Maar sommige factoren kun je niet beïnvloeden, zoals je genen, ouderdom of hormonen. Als berkentakjes in je familie voorkomen, is de kans groot dat jij ze ook krijgt.

Fabel:
Alleen oudere mensen krijgen berkentakjes.  
‍
Feit:
Berkentakjes komen meestal voor bij ouderen, maar ook jongeren kunnen ze krijgen. Ze ontstaan vooral door erfelijke aanleg of wanneer je veel staat of zit.

Een gezonde leefstijl kan de impact en zichtbaarheid van berkentakjes verminderen, maar je kunt ze niet altijd volledig voorkomen, vooral niet als erfelijkheid een rol speelt.

Conclusie: een snel herstel & meer zelfvertrouwen

Veel van onze patiënten kiezen voor een behandeling omdat ze zich zekerder willen voelen, vooral in situaties waar de vaatjes in de benen of in het gezicht zichtbaar zijn.

Met onze moderne behandelmethoden (micro-sclerotherapie, sclerotherapie en lasertherapie) zijn de resultaten effectief. Deze behandelingen bieden een eenvoudige en snelle manier om berkentakjes aan te pakken en weer een gladde, egale huid te krijgen. Ook veroorzaken de behandelingen nauwelijks ongemak en is er een snel herstel.

Waarom kiezen voor de Vaatzorgkliniek?

Bij de Vaatzorgkliniek zijn we gespecialiseerd in de behandeling van berkentakjes. We begrijpen dat ze niet alleen lichamelijke klachten kunnen veroorzaken, maar ook cosmetisch storend kunnen zijn. Daarom streven we er elke dag naar om je de best mogelijke zorg te bieden.

We hebben niet alleen klinieken in Nederland; ook in Denemarken, Zweden, Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk bieden we zorg. Naast het behandelen van patiënten doen onze artsen ook wetenschappelijk onderzoek naar berkentakjes en spataderen. Zo blijven we op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen en kunnen we de meest effectieve behandelingen aanbieden.

Benieuwd wat we voor jou kunnen betekenen of wil je meer weten over de behandelmogelijkheden? Tijdens een persoonlijk gesprek bespreken we graag je situatie en bekijken we samen wat de beste aanpak is.